Aile Hukuku
Aile ile alakalı hukuki konular ile ilgilenen aile hukuku, medeni hukuk kapsamı içinde yer almaktadır. Aile hukukunun ana konuları; nişanlanma, evlenme koşulları, aile konutu, boşanma koşulları, velayet, evlat edinme, nafaka hakkı, iştirak nafakası, yardım nafakası, maddi ve manevi tazminat davaları gibi konuları içermektedir. Çocuk hakları ve kadın hakları her ne kadar başlı başına hukuk terimleri olsa da, aile hukukunu da yakından ilgilendirmektedir.
Hiç arzu edilmese de, günümüz yaşam zorlukları sonucunda pek çok aile bölünüp parçalanmakta, eşler ve hatta çocuklar birbirlerine karşı dava açar duruma gelmektedir. Bu tür davaların büyük çoğunluğu yasal haklar bilinmeksizin sadece kulaktan dolma bir takım bilgilere dayanılarak açılmakta ve maalesef telafisi imkansız hak kayıpları ile neticelenmektedir.
Ayrıca kayıtsız yaşam arkadaşlıkları da aile hukuku içinde yer almaktadır. Evlilik dışı yaşam arkadaşlığı, mevzuat hükümlerine göre herhangi bir hak bulundurmaz. Kayıtsız yaşam arkadaşlığında çocuk, evlilik içinde ya da evlilik dışında doğsa da eşit haklardan yararlanır.
Taşıyıcı annelik, aile içi şiddet, yapay döllenme ve çocuk kaçırma ve çocuk istismarı gibi çocuk hakları ve kadın hakları kapsamı altında yer alan konular da uluslararası sözleşmeler gereği iç hukukta düzenlenmiş olup Aile Hukukunu yakından ilgilendirir.
Aile hukuku kapsamında yer alan konular ve diğer bazı özel yasalar ile düzenlenmiş olan konular da aile mahkemelerinde görülmektedir. Aile mahkemesi yargıçlarının atanması esnasında, aile hukuku konusunda uzmanlığına ve evli ya da çocuklu olduğuna bakılır.
Nişan, aile hukuku kapsamında, evliliğe dair verilen söz olarak değerlendirilir. Evliliğin meydana gelebilmesi için evlenme koşullarının sağlanması gerekir. Bunlar arasında ilk sırada 18 yaşından büyük olmak, yakın akraba olmamak, evli olmama, kadının evlenmesi için kanuni sürenin dolmuş olması bu kurallar arasında yer alıyor. Evlilik sonrasında; şartların sağlanması halinde kusur durumuna göre mahkeme nafaka ödenmesine karar verebilir. Eşlerin gelir düzeyi ve çalışması nafaka kararını ve miktarını etkiler. Boşanma davalarında tüm deliller etkili olmakla birlikte, en etkili delil tarafların evlilik birliği boyunca eşlerin yaşadığı olumsuzluklara birebir tanıklık etmiş şahitlerdir.
Aile Hukuku Konuları
Aile ile alakalı konuları ilgilendiren, medeni hukuk kapsamı içinde yer alan aile hukuku belli konuları olan bir daldır. Aile hukuku konuları dediğimiz zaman akıllara nişanlanma, evlilik koşulları, boşanma koşulları, aile konutu, mal rejimi, eş ve çocukların nafaka hakkı, evlat edinme, velayet gibi konular gelmektedir.
- Mal paylaşımda evlilik öncesi, çiftler arası anlaşma ve sözleşmeler
- Evlilik sonrasında; mal paylaşımı, boşanma işlemleri ve katkı payı alacağı davalar
- Çocuklar için evlilik sonrasında velayet ve velayetin değiştirilmesi için açılacak olan davalar
- Anlaşmalı veya çekişmeli boşanma davaları
- Evlilik iptali davaları
- Tazminat ve nafaka davaları
- Tarafların evlilik birliği içerisinde edindiği malların paylaşımına ilişkin işlemler ve Mal paylaşım davası
- Babalık davaları
- Velayet davaları
- Soy bağı reddi için davalar
Boşanma Davası
Aile hukuku konuları arasında yer alan boşanma davası en fazla merak edilen ve araştırılan konulardan biridir. Bilindiği gibi evlilik işlemleri resmi memur önünde yapılmaktadır. Boşanma işlemleri ise tarafların mahkemelerde yapılan yargılama neticesinde elde edilen kararın ilgili nüfus müdürlüğündeki nüfus kaydına işlenmesiyle sonuçlanır. Boşanma davasının Anlaşmalı, çekişmeli boşanma davası gibi türleri vardır. Aile mahkemesinde ve özel hukuk davalarında farklı usullere göre yürütülen bir dava türü olan Boşanma davası, Kanun kapsamında sayılı nedenlere dayanabilir.
Mahkemeler, boşanma davası yargılaması sonunda, tarafların talepleriyle sınırlı olmak koşuluyla, mal paylaşımı haricinde tüm çekişmeleri ortadan kaldıracak bir şekilde karar vermek zorundadır. Mal paylaşımı ise, başka bir dava şeklinde yürütülmelidir. Mal davası boşanma kararından sonra açılıp karara bağlanır.
Boşanma nedenleri; genel boşanma nedenleri ve özel boşanma nedenleri olarak 2 ana başlık altında incelenmektedir. Günümüzde en yaygın dava çeşitlerinden biri olan boşanma davası, eşlerin birlikte mahkemeye başvurması veya diğer bir eşin davayı kabul etmesi halinde, anlaşmalı bir şekilde sona erebileceği gibi, taraflar arasında çekişmeli bir şekilde yapılacak olan yargılama sonucunda karara bağlanabilir. Boşanma işlemleri aile mahkemelerince karara bağlanır.